بطور کلی در دیگ های متداول غیر چگالشی، بخشی از گرمای محسوس سوخت به آب منتقل شده ، که این مقدار در دیگ های مختلف با توجه به راندمان حرارتی ، متفاوت بوده و قسمتی از گرمای محسوس سوخت ، به همراه تمام گرمای نهان از طریق دودکش به محیط بیرون تخلیه می شود. تخلیه گازهای حاصل از احتراق با دمای بالای حدود ۵ تا درجه سانتیگراد، تلفات شدید انرژی را به ساختمان تحمیل می نماید.

که در این واکنش ضمن تولید حرارت ( گرمای محسوس سوخت )، مقداری آب نیز به شکل بخار تشکیل می شود ، چنانچه محصولات احتراق خنک شود ، بخار آب موجود در آن به حالت مایع تغییر فاز داده و گرما آزاد می کند ،که این گرما را گرمای نهان تبخیر می نامند .

دیگ یا بویلر (Boiler) یک تجهیز تاسیساتی است. که وظیفه ی آن گرم کردن یک سیال جهت مصارف مختلف می باشد .دیگ آب گرم ، دیگ بخار و دیگ روغن از انواع مختلف دیگ ها محسوب می شود . دیگ هایی که برای مصارف خانگی و ساختمانی(غیر از بیمارستان ها و برخی صنایع) از نوع آب گرم می باشد که عموما ظرفیتی ازچند کیلووات (Kw) تا حداکثر یک مگاوات(Mw) دارند و ظرفیت آن بیانگر مقدار انرژی حرارتی است. که به آب منتقل می شود.

دیگ های بخار ، دیگ اّگرم و سختی گیر های رزینی بیمارستان تختوابی شهید هاشمی نژاد مشهد توسط گروه صنعتی انصار تحویل داده شد. پروژه  احداث ساختمان و بخش های درمانی جدید بیمارستان شهید هاشمی نژاد در قالب تخت بستری با زیر بنای هزار متر مربع توسط دانشگاه علوم پزشکی مشهد در حال اجرا می باشد. 

یک دیگ بخار دارای تجهیزات و لوازم کنترلی مختلفی می باشد. مجهز بودن دیگ بخار به این تجهیزات و عملکرد صحیح آن ها، موجب کارکرد صحیح و ایمن دیگ بخار می گردد. وجود بسیاری از این تجهیزات ضروری بوده و در است.اندارد ذکر گردیده است.. در این مقاله می کوشیم با عملکرد هریک از این تجهیزات آشنا شویم. آشنایی با این تجهیزات چه پیش از خرید بویلر (جهت انتخاب صحیح تجهیزات) و چه بعد از خرید و راه اندازی بویلر (جهت بهره برداری و نگهداری مناسب) ضروری می باشد.