دماوند یک کوه آتشفشانی مطبق و نیمهفعال است. که در دوران چهارم زمینشناسی موسوم به دوران هولوسین تشکیل شده و عمر آن با است.فاده از روش کربن حداقل ۸,۵ سال تخمین زده شده است.. وجود چندین چشمه گوگردی و چشمههای آب گرم از شواهد نیمه فعال بودن این آتشفشان است.. بیشترین و عمدهترین فعالیت آتشفشانی این کوه که باعث شکلگیری آن شده، در حدود , سال قبل روی داده است.. قطر دهانه این آتشفشان در حدود متر است. که دریاچهای از یخ آن را پوشانده است..
قله زیبای دماوند از شهرهای تهران، قم و ورامین قابل رویت است.؛ اما بهتر است. برای صعود به آن باید به تهران یا شهر دماوند سفر کنید. مسیر های اصلی صعود به قله در چهار جبهه مشخص میشوند. هر چند که اغلب مسیرها دارای جان پناه هستند، اما بهتر است. حتما گروهی راه بلد را برای کوهنوردی انتخاب کنید. جبهه جنوبی که از سمت جنوب شرقی کوه دماوند آغاز میشود رایجترین مسیر صعود است.. آبشار یخی دماوند در مسیر این جبهه قرار دارد. امروزه جانپناه برای کوهنوردان در مسیرهای مختلف صعود به قله ساخته شده که در تعدادی از آنها امکان اقامت شبانه وجود دارد. همچنین میتوانید در این قرارگاهها راهنمای صعود به قله را نیز دریافت کنید.
گیاهان دشت لار و بلندیهای دربرگیرنده آن گوناگونی چشمگیری دارد. شماری از این گیاهان خوراکی و دارویی است. که در اردیبهشت ماه دوستداران سبزی چین را فرا میخواند. گون و خرگوشک و آویشن (اوشم) و شنگ، لواش، سیرک (تلم)، پیازک، قارچ وحشی، کاسنی، گلپر (الرگ)، شیرین بیان، باریجه، چای کوهی، بارهنگ و والک نمونههایی از گیاهان دشت لار و بلندیهای آن است.. زنبق وحشی بنفش و ارغوانی و مرغک و گل زرد، و شقایق دشت لار را در بهار رنگارنگ کرده زیبایی آن دو چندان میشود.
برای آبیاری زمینهای کشاورزی و همینطور به حرکت درآوردن آسیابهای آبی نیاز بود تا آب رودخانه دستکند گرگر به سمت تونلهای سه گانه اصلی و تونلهای فرعی به نام نِیر (Neir)هدایت شود. برای این کار در دوره ساسانیان بر روی رود گرگر پل بندی ساخته شد که به گرگر شناخته میشود. وظیفه این پل بند بالا آوردن سطح آب رودخانه و رساندن آب به دهانه تونلهای سهگانه بود. تونلهای فرعی از انرژی جریان آب برای چرخاندن چرخ آسیابها و آبیاری باغها به کار میگرفتند. سه تونل اصلی آسیاب های آبی شوشتر که دارای اختلاف سطح هم هستند شامل تونل بلیتی، تونل دهانه شهر و سه کوره میشوند.
دهانه کانال داریون نیز در قلعه سلاسل است.. این قلعه که یکی از مهمترین بخشهای سازههای آبی شوشتر است.. در طی سالیان دراز، علاوه بر اینکه نقش حفاظتی داشته و پایگاه حکومت بسیاری از فرمانروایان خوزستان بوده است.، محلی برای کنترل و مدیریت آب شهر نیز به شمار میرفت.
جریان آب از کانال بند گرگر وارد این مجموعه میشود. ساسانیان این آسیابها را ساختند تا از جریان آب بهترین است.فاده را کنند. در آن زمان حدود آسیاب در این قسمت برپا بود. هر آسیاب از دو قسمت داشت، پرههای آسیاب در بخش پایینی و چرخ آسیاب در بخش بالایی بود. این آسیابها گندمها را آرد میکردند و به لطف چرخیدن چرخ آنها چرخ زندگی مردم شوشتر هم میچرخید. متأسفانه این بخش هم از عوامل طبیعی، جان سالم به در نبرد. امروز فقط میتوانید چندتا از آن آسیاب را ببینید. باقی از بین رفتهاند. آسیاب رضا گلاب از آسیابهایی است. که میتوانید سری به آن بزنید.
در محوطه آسیاب های آبی شوشتر، اتاقکهایی وجود دارند که از حجاری تخته سنگها و صخرههای شنی ایجاد شدهاند. این اتاقکها که به شوادون یا همان شبستان شهرت دارند در گذشته محل است.راحت آسیابان بودند. پنجرههای کوچک تعبیه شده در دیواره و سقف شوادون امکان نظارت بر میزان جریان آب در مجراهای شتاب دهنده و نظارت بر کار کارگران را فراهم میکرده است.. این اتاقکها تا چند سال پیش محل شبنشینی خانوادههای شوشتری بوده است..
بهتر است. بدانید چنانچه تصمیم به ماندن در شهر تاریخی شوشتر را دارید، مراکز اقامتی متعددی در این شهر وجود دارد که میتوانید شب را در آنها سپری کنید و از تماشای مجموعه سازه های آبی شوشتر در شب نیز لذت ببرید. در ادامه تعدادی از این مکانها را معرفی میکنیم: