هر جا که رقابت در میان باشد، همگی سود می برند. هیچ فروشنده ای دوست ندارد به تنهایی در یک بازار بزرگ مشغول فروش باشد، چراکه مشتری به بازاری مراجعه خواهد کرد که فروشندگان زیادی در آن حضور داشته باشند و قدرت چانه زنی او بالا رود.
قدرت چانه زنی در ایران بسیار حیاتی است.. ممکن است. شما کمترین سود را روی محصول خود بگذارید اما ایرانی ها دوست دارند باز هم قیمت کمتری پرداخت کرده و در نهایت سرافراز از فروشگاه شما خارج شوند. به قول معروف «پوزه فروشنده را به خاک بمالند.»
برای مثال تصور کنید که برای تهیه کابینت لازم بود که چوب لازم را از شرکتی در شهر دیگر تهیه کرده و یراق آلات با کیفیت نیز از طریق شرکتی جداگانه در شهر دیگر تأمین شود. تنها هزینه حمل و نقل و زمان لازم صرف شده برای تأمین آنها باعث می شد که تولیدکننده متحمل زیان شده و قیمت نهایی محصول را افزایش دهد.
طبق ابلاغیه شماره ۸/س ن مورخ اسفند رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان، حداقل قیمت ساخت هر متر مربع ساختمان اعلام شده است.. طبق مصاحبه ایشان میانگین ساخت هر متر مربع ساختمان در روستاها .۵ میلیون تومان و در شهرها حدود میلیون تومان میباشد. در ساختمانهای با اسکلت بتنی به طور متوسط چهار کیسه سیمان، معادل کیلوگرم و در ساختمانهای با اسکلت فلزی به طور متوسط یک کیسه سیمان، معادل ۵ کیلوگرم مصرف میشود. طبق آخرین ابلاغیه انجمن صنفی، قیمت هر کیسه سیمان ۵ کیلوگرمی درب کارخانه برابر با . تومان میباشد. همچنین بر اساس آخرین ابلاغیه انجمن برای فروش مستقیم به مصرف کننده نهایی (بر اساس احراز شرایط) قیمت محصولات سیمانی بر اساس مصوبات انجمن به اضافه درصد هزینههای فروش مستقیم خواهد بود.
مقدار تولید سیمان در سال میلادی برابر با / میلیارد تن بود که نسبت به سال گذشتهاش حدود میلیون تن رشد داشته است.. چین با تولید بیش از / میلیارد تن سیمان با اختلاف زیاد رتبه نخست تولید سیمان در جهان را به خود اختصاص داده است.. بعد از چین به ترتیب کشورهای هند، ویتنام و آمریکا قرار گرفتهاند. ایران هم با تولید حدود میلیون تن سیمان جزو کشور برتر جهان در سال قرار گرفته است.. تولید و مدیریت بازار سیمان در جهان توسط هلدینگهای بزرگ انجام میپذیرد. مهمترین دلایلی که شرایط رقابت برای واحدهای تولیدکننده سیمان به وجود میآورد نیاز به سرمایهگذاری بالا، untradable (کالاهایی که معمولا محلی بوده و به سختی مورد صادرات و واردات قرار میگیرند) و محدود بودن شعاع بازار به سبب هزینه حمل و نقل و فراگیر بودن مصرف در مناطق محلی است..
از ابتدای پذیرش سیمان در بورس کالای ایران، حدود .۵ میلیون تن سیمان (خاکستری و سفید) عرضه شده است. و فقط یک میلیون تن آن معامله شده است.. طرح عرضه سیمان در بورس کالا تنها زمانی موفق میشود که تمام شرکتهای سیمانی ملزم به فروش تمام محصولات خود در بورس کالا شوند و خریداران مسیر دیگری برای تهیه سیمان نداشته باشند. با این رویداد نرخهای فروش بر روی تابلو نمایان شده و شرکتهای سیمانی امکان ارائه تخفیف چون گذشته نخواهند داشت.
دامپینگ قیمت سیمان صادراتی به کشور عراق و شروع حمایت این کشور از تولید داخل، سرآغاز وضع تعرفه و ممنوعیت واردات سیمان از ایران شد. با اقدامات این کشور مقصد ۵ درصد صادرات ایران از دست رفت و کشور افغانستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس، آفریقای جنوبی و ... به مقاصد بعدی صادرات سیمان و کلینکر ایران تبدیل شدند. کشور عراق تنها برای واردات سیمان محدودیت وضع کرده و صادرات کلینکر با محدودیت همراه نمیباشد. اما اختلاف قیمت زیاد کلینکر صادراتی با نرخ فروش سیمان تولیدی در کشور عراق تنها منجر به صادرات یارانه پنهان و فروش ماده خام تلقی گردیده است. و هدر رفت منابع کشور را به همراه دارد. در سنوات گذشته انجمن صنفی، شرکتهای تولید کننده را ملزم به فروش داخلی سیمان محدود به درصد ظرفیت اسمی کارخانه کرده بود. این موضوع به دلیل کاهش ظرفیت تولید و سهمیهبندی فروش بوده است. تا شرکتها را از رقابت منفی بیش از پیش منع کند. این محدودیت همچنان ادامه دارد اما با توجه به افزایش تقاضای ایجاد شده از طرف انجمن صنفی و کارگروههای فروش منطقهای، پیگیری نمیگردد. گروه سیمان فارس و خوزستان جهت حفظ بازار خود در کشور عراق اقدام به تاسیس آسیاب سیمان در شهر العماره به ظرفیت . تن کرد و از ظرفیت مازاد کلینکر گروه از قبیل سیمان خوزستان، بهبهان و آبیک برای تزریق به این خط است.فاده خواهد کرد.
طی دهه گذشته عواملی چون نوسانات ارزی، قیمتگذاری دستوری، رقابت منفی، عدم توسعه اقتصادی، وضع تعرفه و محدودیت از طرف همسایگان، بازپرداخت تسهیلات ارزی و ... صنعت سیمان را در دشوارترین برهه تاریخ خود قرار داد و شرکتها صرفاً برای ادامه حیات خود اقدام به تولید و فروش کردند. ادامه این روند و عدم به روزرسانی تجهیزات میتواند به ادامه تولید و محیط زیست آسیب برساند. لذا آزادسازی نرخ سیمان میتواند احیاگر این صنعت باشد. در حال حاضر اکثر شرکتهای تولیدی، هلدینگهای سیمانی و پیشکسوتان بازار تنها راه کوتاه کردن دست دلالان از این صنعت را عرضه سیمان در بورس کالا می دانند و این در حالیست که پیش از این هیچگونه اعتقادی به این موضوع وجود نداشته است..